φωτο, διαδίκτυο

Το γεγονός της εξόδου της ναζιστικής συμμορίας από τα έδρανα της Βουλής ήταν σίγουρα το πιο θετικό στοιχείο αυτών των εκλογών. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο κίνδυνος είναι υπαρκτός.

Το 2009, λίγο πριν την οικονομική κρίση κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει ότι σε 3 χρόνια από τότε, μια νεοναζιστική οργάνωση θα αποκτούσε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Η Χρυσή Αυγή ως γέννημα θρέμμα της κρίσης, διογκώθηκε στους δρόμους και ιδίως στις λαϊκές συνοικίες, εκεί δηλαδή όπου η οικονομική λεηλασία ως αποτέλεσμα των σκληρών πολιτικών που εφαρμόστηκαν έπληξε τα πιο ευάλωτα στρώματα. Οι χρυσαυγίτες επενδύοντας στο θυμικό των ανθρώπων, κυρίως με το αφήγημα «τάξη, ασφάλεια» και ο «λαθρομετανάστης που παίρνει τις δουλειές των Ελλήνων και τα επιδόματα» κατάφερε να αναπτύξει μια ισχυρή παρουσία που την οδήγησε να αποτελεί για πολύ καιρό την τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας.

Ποιοί ήταν όμως οι παράγοντες, που μετά από 8 περίπου χρόνια ισχυρής παρουσίας στην κοινωνία, την οδήγησαν από το 8 και 9% που κατείχε στην πόρτα εξόδου από τη Βουλή;  Μια κρίσιμη παράμετρος σίγουρα αποτέλεσε η οργανωμένη δολοφονία του αντιφασίστα Παύλου Φύσσα, όπου από το σημείο αυτό και μετά άρχισε να ξεδιπλώνεται το κουβάρι με την αποκάλυψη της εγκληματικής δράσης της Χρυσής Αυγής. Σε μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού εδραιώθηκε η άποψη, ότι αποτελεί μια εγκληματική οργάνωση με αποτέλεσμα να μπει ένα φρένο στην άνοδό της και να αποφευχθεί η εκτίναξή της σε διπλάσια ποσοστά. Ωστόσο, η ισχυρή της παρουσία συνέχιζε να αποτελεί γεγονός για πολύ καιρό ακόμα, έστω και αποδυναμωμένα. Εξάλλου οι φασίστες, αν και με τσαλακωμένη την δήθεν φιλολαϊκή τους εικόνα εξακολουθούσαν να ελκύουν κυρίως τη νεολαία. Παράλληλα, σημαντική μερίδα των ΜΜΕ συχνά πυκνά επιχειρηματολογούσε για την ανάγκη μιας «σοβαρής χρυσής αυγής», που σε σύμπραξη με την σκληρή δεξιά θα αποτελούσαν ανάχωμα στην Αριστερά που είχε εκτοξευθεί. Επομένως, ο φόβος του συστήματος για την άνοδο της Αριστεράς στην εξουσία, βόλευε να υποστηρίζεται έστω και σκιωδώς η μετατροπή της ακροδεξίας σε μια μετριοπαθή δύναμη, δήθεν πατριωτική. Από αυτό προκύπτει και η ανάπτυξη της θεωρίας των δύο άκρων, από τη μια η Αριστερά και από την άλλη η Ακροδεξιά, αφήγημα που εξυπηρετούσε την προσπάθεια ηθικής και εν τέλει πολιτικής εξόντωσης της Αριστεράς. Όσο όμως περνούσε το διάστημα και διαφαινόταν ότι η Αριστερά όχι απλώς δεν εξοντώνεται, αλλά αντίστοιχα εδραιώνεται ως κυρίαρχη πολιτική δύναμη στην ελληνική κοινωνία, η διαπλοκή εγκατέλειψε την προσπάθεια μετατροπής της Χρυσής Αυγής σε «σοβαρή» πολιτική δύναμη. Έτσι λοιπόν, η (κεντρο)δεξιά παράταξη υιοθέτησε σε διάφορες εκφάνσεις την ακροδεξιά ρητορική και νοοτροπία. Εντός της παράταξης, άρχισαν να κυριαρχούν άνθρωποι με έντονο ακροδεξιό παρελθόν, ενώ παράλληλα το δόγμα «πατρίς – θρησκεία – οικογένεια», «τάξη και ασφάλεια» και η αντιμεταναστευτική – αντιπροσφυγικήπολιτική άρχισαν να παίρνουν σάρκα και οστά σε όλο τους το μεγαλείο. Αυτό, λοιπόν, οδήγησε πρώην υποστηρικτές της Χρυσής Αυγής να μεταπηδήσουνστην (κεντρο)δεξιά παράταξη, εξαιτίας της σκόπιμης μετατόπισής της.

Μια επιπλέον σημαντική παράμετρος που οδήγησε τους φασίστες εκτός κοινοβουλίου, αποτελεί το γεγονός ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια πάρα τις παραλείψεις και με τα πενιχρά έστω μέσα, υπήρξε μια συστηματική προσπάθεια σταδιακής βελτίωσης της θέσης των κατώτερων στρωμάτων της κοινωνίας, που την περίοδο 2010 – 2014 ήταν εκείνα που χτυπήθηκαν περισσότερο από τις μνημονιακές πολιτικές. Με μια σειρά παρεμβάσεων, που στόχο είχαν την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους ( κοινωνικό μέρισμα, επίδομα αλληλεγγύης, αύξηση οικογενειακών επιδομάτων, αύξηση κατώτατου μισθού, επαναφορά συλλογικών συμβάσεων εργασίας, επίδομα ενοικίου, κτλ.), αναπτύχθηκε ένα πλέγμα προστασίας των πιο αδύναμων. Απόδειξη της συμβολής αυτών των παρεμβάσεων, είναι το γεγονός ότι σε αυτές τις εκλογές, στις λαϊκές συνοικίες η Χρυσή Αυγή υποχώρησε σημαντικά, ενώ η Αριστερά αναδείχθηκε σε πρώτη δύναμη με ποσοστά πέριξ του 40%. Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι ότι η μικρή, έστω, βελτίωση της θέσης των κατώτερων στρωμάτων, είχε ως επακόλουθο την εξαφάνιση της υποστήριξης της Χρυσής Αυγής. Το γεγονός αυτό ίσως να αποτελεί και ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα αυτής της τετραετίας και μια ένδειξη ότι η Αριστερά μπορεί να αναλαμβάνει ευθύνες και να πετυχαίνει.

Τέλος, μια άλλη παράμετρος η οποία όμως δεν είναι καθόλου ενθαρρυντική, είναι η συμφωνία των Πρεσπών. Η γεωπολιτική της σημασία σίγουρα είναι αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, αποτέλεσε παράλληλα το όχημα για την ανάπτυξη ακροδεξιών κινήσεων, που στις τελευταίες ευρωεκλογές αθροιστικά προσέγγισαν το 12-13% του εκλογικού σώματος. Αρκετοί ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής στράφηκαν προς αυτές τις οργανώσεις. Σημείο αναφοράς αποτελεί η είσοδος στη Βουλή του Βελόπουλου, που αντικατέστησε την Χρυσή Αυγή. Ηθεωρία ότι αυτή η εξέλιξη είναι πιο εύπεπτη από ότι η είσοδος της Χρυσής Αυγής, είναι τουλάχιστον επικίνδυνη. Δεν υπάρχει καλή ή κακή Χρυσή Αυγή,λίγη ή πολλή. Όπως δεν υπάρχει λίγος ή πολύς φασισμός. Ο φασισμός είναι ένας και όποιος λέει το αντίθετο ή ανόητος είναι ή ανιστόρητος.

Το αποτέλεσμα των εκλογών της 7^ης Ιουλίου αποτέλεσε την αφετηρία για μια νέα, ενδιαφέρουσα περίοδο, που σίγουρα την έκβασή της κανείς δεν μπορεί να προδικάσει. Το μόνο σίγουρο είναι, ότι ο φασισμός στην Ελλάδα πλέον είναι γεγονός (έστω και αποδυναμωμένος) και ο μοναδικός τρόπος για να τον τσακίσεις, είναι η προστασία των κοινωνικά ευάλωτων και η πάλη για την αλήθεια της ιστορίας. Όταν το φασισμό τον κοιτάξεις στα μάτια και αναμετρηθείς με αυτόν χωρίς φόβο, χωρίς στρουθοκαμηλισμούς και απλοϊκές προσεγγίσεις, μόνο έτσι, μπορείς να τον εξοντώσεις.

Λευτέρης Ταμιωλιάκης