8 Ιουνίου του 1967: Ισραηλινό πολεμικό πλοίο περνά από την αιγυπτιακή Σαρμ ελ-Σέιχ, κατά τον «Πόλεμο των Εξι Ημερών» | Yakov Agor // Wikimedia Commons

Τις μέρες αυτές συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από τότε που ο ισραηλινός στρατός επέφερε καταστροφική ήττα κατά των τριών Αράβων γειτόνων του, της Αιγύπτου, της Συρίας και της Ιορδανίας.

Ο «Πόλεμος των Εξι Ημερών», όπως τον αποκαλούν οι Ισραηλινοί, ή «η Νάκσα» (συμφορά) του ’67, όπως τη θυμούνται οι Αραβες, ήταν το δεύτερο μεγάλο πλήγμα που υπέστησαν οι χώρες τους από το κράτος των σιωνιστών.

Η πρώτη ήττα, «η Νάκμπα» (καταστροφή) του 1948, εδραίωσε το Ισραήλ πάνω στο 78 τοις εκατό του εδάφους της Βρετανικής Παλαιστίνης, πραγματοποιώντας αυτό που ο Ισραηλινός καθηγητής Ilan Pappé αποκαλεί στο ομότιτλο βιβλίο του, «Η Εθνοκάθαρση της Παλαιστίνης» (Οξφόρδη, 2006).

Πρόκειται για τον βίαιο ξεριζωμό 750.000 Παλαιστινίων, δηλαδή του 60 τοις εκατό των Αράβων κατοίκων της Βρετανικής Παλαιστίνης, για να εξασφαλιστεί η εβραϊκή δημογραφική κυριαρχία στο νεοσύστατο ισραηλινό κράτος.

Στις 5-11 Ιουνίου 1967, με μια τριπλή προληπτική επίθεση, το Ισραήλ πραγματοποίησε το οριστικό του χτύπημα.

Σε έξι εικοσιτετράωρα, ο χάρτης της Μέσης Ανατολής άλλαξε ριζικά.

Το Ισραήλ υπερτριπλασίασε τα εδάφη του, καταλαμβάνοντας το υπόλοιπο 22 τοις εκατό της αποικιακής Παλαιστίνης (τη Δυτική Οχθη, την Ιερουσαλήμ και τη Γάζα), ενώ κατέλαβε επίσης την αιγυπτιακή Χερσόνησο του Σινά και τα Υψώματα του Γκολάν της Συρίας.

Πενήντα χρόνια μετά, μόνο το Σινά έχει επιστραφεί μετά την ειρήνευση με την Αίγυπτο το 1979, ενώ από το 2007 η Γάζα τελεί υπό χερσαίο και θαλάσσιο αποκλεισμό για να αποφεύγει ο ισραηλινός στρατός την άμεση επαφή με τη μαχητική τοπική διοίκηση της Χαμάς.

Λίγο μετά τη λήξη του Πολέμου του 1967, οι κυβερνήσεις του Ισραήλ άρχισαν να αμφισβητούν την ύπαρξη παλαιστινιακού έθνους και, ως συνέπεια, την ιδέα ότι ασκούν ξένη κατοχή σε παλαιστινιακά εδάφη.

Μιλώντας στους «Τάιμς» του Λονδίνου τον Ιούνιο του 1969, η τότε πρωθυπουργός Γκόλντα Μέιρ δήλωνε:

«Δεν υφίσταται κάτι που να λέγεται Παλαιστίνιοι. [...] Δεν είναι ότι υπήρχε στην Παλαιστίνη ένας Παλαιστινιακός λαός ο οποίος θεωρούσε τον εαυτό του Παλαιστινιακό και ήρθαμε εμείς και τους πετάξαμε έξω και τους πήραμε τη χώρα. Δεν υπήρχαν».

50 χρόνια αυθαιρεσίας

Ιανουάριος | EPA / ALAA BADARNEH

Στο ίδιο πνεύμα, το Τελ Αβίβ αρνείται από το 1967 να εφαρμόσει την Τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης για τους πληθυσμούς που τελούν υπό ξένη κατοχή, υιοθετώντας το απορριπτέο από το Διεθνές Δικαστήριο νομικίστικο επιχείρημα ότι τα εδάφη αυτά «δεν διέθεταν αναγνωρισμένη κυριαρχία» προτού καταληφθούν.

Ετσι, σε ωμή παράβαση των όρων της Σύμβασης, η ισραηλινή κατοχή κατηγορείται για εκατοντάδες εξωδικαστικές δολοφονίες, διάπραξη μαζικών εκτελέσεων, όπως η «Σφαγή του Τζενίν» το 2002, εκτεταμένη χρήση βασανιστηρίων και πολυετή φυλάκιση υπόπτων δίχως δίκη.

Παράλληλα, όλοι οι διεθνείς οργανισμοί καταδικάζουν την παράβαση μιας άλλης διάταξης της Σύμβασης, τους 800.000 εποικισμούς, με πιο πρόσφατο το ψήφισμα 2334 του ΟΗΕ τον Δεκέμβριο του 2016, που επιβεβαιώνει ότι: «Η εγκατάσταση από το Ισραήλ εποικισμών στο Παλαιστινιακό Εδαφος που βρίσκεται υπό κατοχή από το 1967, περιλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, δεν έχει νομική ισχύ και αποτελεί κατάφωρη παράβαση του διεθνούς δικαίου».

Λίγοι ίσως γνωρίζουν ότι ο Πόλεμος του 1967 υπήρξε ο καθοριστικότερος παράγοντας αναβίωσης του ισλαμισμού στη Μέση Ανατολή, ένα φαινόμενο που συνεχίζεται ώς τις μέρες μας.

Ηδη από το 1981, ο φιλελεύθερος καθηγητής του Στάνφορντ, Φουάντ Ατζάμι, έγραφε στο βιβλίο του «Η αραβική δυσχέρεια» ότι «το σοκ της στρατιωτικής ήττας δημιούργησε μια βαθιά ανάγκη παρηγοριάς, και το Ισλάμ παρείχε την απαιτούμενη ανακούφιση».

Το πολιτικό Ισλάμ, που εμφανίστηκε τον 19ο αιώνα, είχε τεθεί στο περιθώριο στις δεκαετίες του 1950 και του 1960 από τα ισχυρά εθνικιστικά κινήματα του Νασερισμού και του Μπααθισμού, που πρωτοστάτησαν στον αντιαποικιακό αγώνα.

Η ήττα του 1967, ωστόσο, παρ’ όλο που δεν ανέτρεψε τον ίδιο τον Νάσερ, επέφερε θανάσιμο πλήγμα στο κοσμικό κίνημα του Νασερισμού.

Οποιος κυκλοφορούσε στους δρόμους του Καΐρου τη δεκαετία του 1970, μπορούσε να δει πόσο γρήγορα οι μαντίλες αντικαθιστούσαν τις κοντές φούστες και τα γυναικεία παντελόνια και πώς η μεσαία τάξη της περιόδου της Ανεξαρτησίας υποχωρούσε υπέρ μιας νέας πόλωσης ανάμεσα στον νεοπλουτισμό που γέννησαν τα πετροδόλαρα και τη μαζική φτώχεια στις παραγκουπόλεις.

Η υπανάπτυξη του αραβικού κόσμου σήμερα επίσης χρωστά πολλά στον Πόλεμο του 1967.

Την ίδια στιγμή, όμως, η κατοχή του παλαιστινιακού λαού για μισό και πλέον αιώνα δεν θα μπορούσε να εδραιωθεί δίχως τη συνενοχή και ανοχή πολλών κρατών και κυβερνήσεων, περιλαμβανομένων και ορισμένων πρόσφατων δικών μας.

Είναι αδιανόητο στον 21o αιώνα η διεθνής κοινότητα να υποδέχεται ως φιλικό ένα κράτος αποικιοκρατικό, που παραβιάζει δεκάδες ψηφίσματα του ΟΗΕ και κλείνει 5 εκατομμύρια Αραβες πίσω από ένα τσιμεντένιο τείχος στο μεγαλύτερο γκέτο του πλανήτη.

Γι’ αυτό, πενήντα χρόνια μετά, η συνεχιζόμενη κατοχή της Παλαιστίνης παραμένει μια μόνιμη ντροπή στη συνείδηση όλης της ανθρωπότητας.

Αλέξανδρος Καζαμίας

πηγή