Ο κόσμος της αλληγορίας, όπου τα ζώα και τα πουλιά προσωποποιούνται και διηγούνται αλήθειες είναι ένας κόσμος με απεριόριστες δυνατότητες και κρυμμένα νοήματα. Τα ζώα μιλούν με ανθρώπινη φωνή και ενώ η λεκτική επιφάνεια μιλά για πράγματα πολύ συγκεκριμένα,την ίδια στιγμή στο νοητικό υπόστρωμα κρύβεται διαφορετικό νόημα.

Ο Αίσωπος με τρόπο σοφό και επιγραμματικό  αφηγήθηκε ιστορίες εντυπωσιακά ζωντανές όπου τα ζώα και τα πουλιά διδάσκουν τους ανθρώπους  αιώνια μαθήματα για τη φιλία και την προδοσία, το δόλο, την αλαζονεία, την πονηριά αλλά και την τιμωρία.

Ο Ιβάν Κριλόβ  έμαθε τους μύθους του Αισώπου από τις γαλλικές μεταφράσεις του Ζαν ντε λα Λαφοντέν (1621- 1695). Γοητεύτηκε από τους μύθους αυτούς και αρχικά τους μετέφραζε  από τα γαλλικά στα ρωσικά. Αργότερα όμως μελέτησε και έμαθε αρχαία ελληνικά γιατί ήθελε να μάθει τα μυστικά των λέξεων και του λόγου των Ελλήνων. Μέσω της ελληνικής γλώσσας απέκτησε πρόσβαση στην απέραντη δεξαμενή γνώσεων και πεποιθήσεων της ελληνικής ποίησης και φιλοσοφίας και απέκτησε, όπως έλεγε, το κλειδί της γλώσσας.

Διασκεύασε πολλούς μύθους του Αισώπου και τους απέδωσε έμμετρα στα ρωσικά. Δέχτηκε ισχυρή επιρροή από τον Αίσωπο,αυτός ήταν ο ανεξάντλητος διανοητικός και συναισθηματικός πλούτος από τον οποίο αντλούσε, είχε όμως μέσα του τη δική του δημιουργική υποδομή γι αυτό και συνέθεσε δικούς του έμμετρους συμβολικούς μύθους, συχνά σατιρικούς, με ήρωες ζώα, πουλιά και ψάρια.

Έγραψε περισσότερους από 200 έμμετρους μύθους, μέσα από τους οποίους διακρίνονται  οι ηθικές αξίες, η νοοτροπία, τα πρότυπα της κοινωνικής συμπεριφοράς και η λαϊκή σοφία. Τα επιμύθια και πολλά αποφθέγματα από τους μύθους του λέγονται μέχρι και σήμερα,γιατί είναι πάντα επίκαιρα και διαχρονικά.

Το 1812 ο Ναπολέοντας επιτέθηκε στη Ρωσία όταν όμως βρήκε σθεναρή αντίσταση ζήτησε να συνθηκολογήσει λέγοντας πως ήρθε με καλές προθέσεις. Τότε ο Ιβάν Κριλόβ έγραψε το μύθο "Ο λύκος στο κυνοτροφείο".

"κι άρχισε ο πονηρός τις συνομιλίες: φίλοι μου, γιατί όλη αυτή η φασαρία;

Εγώ είμαι φίλος σας παλιός και ήρθα με αγάπη και φιλία!"

Για τους σύγχρονούς του δεν ήταν δύσκολο να καταλάβουν ότι ο Ναπολέων ήταν ο πονηρός και δειλός λύκος που αντί να βρει αρνιά στη στάνη βρήκε σκύλους. Οι αξιωματικοί του ρωσικού στρατού ήξεραν τους στίχους αυτούς απέξω και τους μάθαιναν στους στρατιώτες για να τους εμψυχώσουν, γιατί γνώριζαν ότι όταν γελοιοποίησεις τον φόβο δεν φαντάζει πια τόσο τρομακτικός.

Άλλες φορές πάλι οι σύγχρονοι του προσπαθούσαν να μαντέψουν ποιος πολιτικός, αριστοκράτης ή δημόσιο πρόσωπο κρυβόταν πίσω από το γάιδαρο ή τον τράγο των μύθων του.

Οι μύθοι ανοίγουν τον νου σε ένα κόσμο απεριόριστης ποικιλίας όπου τα ζώα, τα πουλιά, η φύση ολόκληρη μιλά και διδάσκει. Ο κόσμος αυτός των ζώων και των πουλιών ασκούσε πάντα μαγεία στους ανθρώπους. Από την αρχαιότητα, την εποχή του Αισώπου, στην εποχή του Ιβάν Κριλόβ και μέχρι τις μέρες μας οι μύθοι αυτοί διασκευάζονται, μεταφράζονται και διδάσκουν, τοποθετώντας μας σε ένα πολιτιστικό συνεχές που μας συνδέει με το παρελθόν και φανερώνει μηνύματα στους μελλοντικούς ανθρώπους.

Ίσως αυτός είναι και ο λόγος που ο Ιβάν Κριλόβ, ο Ρώσος Αίσωπος όπως τον ονομάζουν στην Ρωσία, παρόλο που δεν θεωρείται ο καλύτερος συγγραφέας, εντούτοις είναι ο πιο αγαπητός και ο πρώτος άνθρωπος των γραμμάτων για τον οποίο φτιάχτηκε ανδριάντας στην Ρωσία.

Ελένη Τσολιά