Η μουσική ως ουσιαστικό - Ειδήσεις Pancreta

 Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι δεν αποτελεί καν είδηση. Η Apple αγόρασε άλλη μια εταιρεία, την Beats, που θεωρείται απ' τις καλύτερες και πιο δημοφιλείς στην κατασκευή διαφόρων εξαρτημάτων ήχου (ακουστικά, mp3 player κλπ.).

Οι συγχωνεύσεις εταιρειών κι η αγορά μικρότερων επιχειρήσεων από οικονομικούς κολοσσούς είναι μια πραγματικότητα που έχει διάρκεια ζωής μερικών δεκαετιών. Όταν, μάλιστα, οι πρώτες συγχωνεύσεις έλαβαν χώρα, ελάχιστοι είχαν συνειδητοποιήσει την έκταση της παγκοσμιοποιημένης της οικονομίας, ενώ τώρα πια ελάχιστοι δεν τη θεωρούν μια δεδομένη πραγματικότητα.

Η μουσική, επίσης, εδώ και δεκαετίες έχει πάψει να αναφέρεται μόνη της ως λέξη, ως ουσιαστικό. Έχει επικρατήσει η χρήση της ως επίθετο, που αδυνατεί να σταθεί μόνο του γραμματικά. Η συνηθισμένη έκφραση, που ελάχιστους πάλι ενοχλεί, είναι μουσική βιομηχανία. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι το μόνο αναπόδραστο γεγονός θα ήταν αυτή η φράση που συμπυκνώνει όχι μόνο την κατάντια της μουσικής, αλλά και την πενία του ανθρώπινου πνεύματος.

Για αιώνες ολόκληρους η μουσική ήταν μια ζωντανή διαδικασία που συνέβαινε άπαξ και δια παντός. Δεν ηχογραφούνταν, αλλά παιζόταν τη στιγμή που ακουγόταν. Συνδεόταν με την ανθρώπινη επαφή, με την επικοινωνία και δημιουργούνταν συχνά την ώρα που οι ακροατές της την προσελάμβαναν και την συναισθάνονταν. Η αμοιβαιότητα έφερνε την δημιουργία.

Εδώ και πολλές δεκαετίες ξεκίνησε η διαδικασία της καταγραφής της. Στην αρχή με πιο πρωτόγονα μέσα και σήμερα με μεθόδους, που ξεπερνούν και τις φυσικές μας δυνατότητες ακοής. Όπως η εικόνα αναπαράγεται με τρόπο ευκρινέστερο απ' ό,τι μπορεί να συλλάβει το ανθρώπινο μάτι, έτσι κι ο ήχος προσπαθεί να ξεπεράσει το φυσικό φράγμα που μπορούν ν' αντιληφθούν τ' αυτιά μας.

Στο όνομα της ποιότητας και της βελτίωσης τελικά αποδεικνυόμαστε ανεπαρκείς ως φυσικές οντότητες. Όλο και περισσότερο κρίνονται απαραίτητα τεχνητά πρόσθετα που μας «βοηθούν» με μηχανικές ιδιότητες. Στα πλαίσια αυτά κι η μουσική καλείται να παίξει έναν τελείως διαφορετικό ρόλο.

Τα όρια του τι θεωρείται ανεπαρκές ή και προβληματικό ακόμη είναι τόσο ρευστά, που ξεπερνιούνται καθημερινώς. Έτσι, κι οι ανθρώπινες ικανότητες θα πρέπει να ανεβαίνουν έναν πήχη όλο και ψηλότερο. Κι ενώ η ποιότητα του ήχου βελτιώνεται δραματικά, η μουσική μοιάζει να έχει βαλτώσει σε κουραστικές επαναλήψεις του εαυτού της.

Απ' την άλλη, κάθε αυθόρμητη διαδικασία περιορίζεται, ενώ οι αυτοσχεδιασμοί κι οι συναντήσεις μουσικών συνήθως έχουν να κάνουν με ηχογραφήσεις και συναυλίες, ένα συμφωνημένο ραντεβού σε οριοθετημένη χρονικά και τοπικά συνθήκη. Όπως χάθηκε η έννοια της αυθόρμητης γιορτής και του γλεντιού, όπως υπέκυψε και κάθε αληθινή επικοινωνία στο βωμό της τεχνολογίας, έτσι κι η μουσική ιδιωτικοποιήθηκε.

Επικράτησε η ιδιωτική ακρόαση, η ηχογραφημένη επανάληψη και μάλιστα η βελτίωση της ποιότητας του ήχου έγινε ένδειξη κατόχου «μουσικού αυτιού». Επί πλέον, τα όλο και πιο μικροσκοπικά εξαρτήματα, που χωρούν σε μια μικρή τσέπη ή στην παλάμη του χεριού και τα όλο και καλύτερα ακουστικά, δημιούργησαν άλλου είδους διαβάτες στους - αστικούς κυρίως - δρόμους.

Ο καθένας βυθισμένος στο δικό του κόσμο, απομονώνεται απ' τους θορύβους της πόλης, φτιάχνει ένα soundtrack της καθημερινότητας, βαυκαλιζόμενος για την ιδιαιτερότητα και την προστασία της μοναδικότητάς του. Μαζί με τους θορύβους χάνονται κι οι ανθρώπινοι διάλογοι που μετατρέπονται σ' εσωτερικούς μονολόγους κι αφανίζεται η δυνατότητα μιας τυχαίας έστω συζήτησης κι η επαφή με την γύρω αληθινή πραγματικότητα, που γίνεται έτσι ανεκτότερη, όσο κι αν σκληραίνει.

Απ' την άλλη, η ίδια η μουσική που συνήθως είναι βιομηχανία εκφράζει την ομοιομορφία και την επικράτηση, αν όχι επιβολή, μιας ολόκληρης νοοτροπίας και ενός στυλ που δε μένει ανεπηρέαστο απ' την ισοπέδωση.

Η δημοφιλής μουσική όχι μόνο δεν επιδιώκει την αισθητική ποιότητα, αλλά και θέλει την εξοικείωση με τον εκμηχανισμένο ομογενοποιημένο ήχο. Τα μουσικά ρεύματα δεν μπορούν να δημιουργηθούν μέσα στα λιμνάζοντα νερά των βιομηχανιών και των εταιρειών, αλλά μόνο μέσα στα ρέοντα ποτάμια της φυσικότητας και της απλότητας, της ουσιαστικής επαφής και του αυθορμητισμού.

Όσο η φύση τρέφεται απ' την ποικιλομορφία, τόσο η μηχανή απ' την ομοιομορφία. Τα υλικά της μηχανής, όμως, βγαίνουν απ' τα σπλάχνα της γης κι ακολουθούν τους φυσικούς κανόνες της φθοράς. Δεν υπόκεινται στους νόμους της αφθαρσίας, δεν είναι άτρωτα κι αιώνια.

Για τους ανθρώπους που στέκονται ενάντια στη φύση τους και πολεμούν τον ίδιο τους τον εαυτό με τα όπλα της ομοιομορφίας, της επιβολής και της ασφάλειας, υπάρχουν κι αυτοί που ακολουθούν την εσωτερική τους φωνή, σα μουσική απ' τα βάθη των αιώνων και στέκονται σαν παιδιά, παίζοντας με εφόδια την ελευθερία, την συνείδηση και τη μνήμη.

Από το anarchypress.gr. 


Πηγή: pancreta