Δημοσιεύτηκε
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος εορτάζεται στον απόηχο της εκτενούς συζήτησης που πρόκυψε τις τελευταίες ημέρες, από την αναγγελία της απόσυρσης της Αμερικής από την φιλόδοξη Συμφωνία των Παρισίων την 1η Ιουνίου.
Σήμερα, ελάχιστες ημέρες μετά από τη σχετική ανακοίνωση του Τραμπ, οι χώρες όλου του κόσμου αναμένεται να τιμήσουν το περιβάλλον με σχετικές δράσεις. Καθώς η 5η Ιουνίου καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ το 1972 ως η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Το μήνυμα όμως της Ημέρας έχει ήδη υπονομευτεί. Ο Ντόναλντ Τραμπ φρόντισε να πραγματοποιήσει τις πολύκροτες δηλώσεις του τις παραμονές της γιορτής του περιβάλλοντος, σαν να ήταν μία καλά μελετημένη κίνηση. Ώστε η γιορτή να στιγματιστεί. Ώστε να έχει γίνει πληθώρα συζητήσεων ανά τον κόσμο για τις επιπτώσεις της απόφασης των ΗΠΑ σε ικανοποιητικό διάστημα πριν, ώστε κάθε συζήτηση μετά να αποτελεί μία κουραστική επανάληψη των όσων ειπώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες.
Γιατί μπορεί η «επανάληψη να είναι μήτηρ πάσης μαθήσεως», για τον αποδέκτη όμως του μηνύματος, η ξαφνική μαζική πληροφορία γύρω από ένα συγκεκριμένο ζήτημα μπορεί να λειτουργήσει και αντίστροφα. Όχι απαραίτητα να του εμφυσήσει αντίθετες απόψεις, αλλά απλά να τον αδρανοποιήσει. Αφήνοντας τη μοίρα του περιβαλλοντικού προβλήματος στην περίπτωσή μας για παράδειγμα, στην επίλυσή του από ανώτερες δυνάμεις. Ειδικά αν δεν βλέπει κάποια… σωτηρία στον ορίζοντα. Ειδικότερα, αν ακούει τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ να ενστερνίζεται την ρητορική Τραμπ γύρω από το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής μέσω επίσημης ανακοίνωσης. Γιατί οι μεγάλες παθογένειες δεν διαθέτουν «μηχανισμούς ευαισθητοποίησης». Γι΄ αυτό και λέγονται παθογένειες.
Πηγαίνοντας τον συλλογισμό ένα βήμα πιο πέρα, ο Τραμπ αποτελεί (επίσης) την προσωποποίηση μίας «παθογένειας» που πορεύεται με την απουσία «μηχανισμών ευαισθητοποίησης». Με πολλές πράξεις του να το επιβεβαιώνουν, αλλά με την πιο πρόσφατη, με την πιο σχετική και με την πιο σημαντική, να είναι η πράξη του για το περιβάλλον. Ή καλύτερα… η απραξία του.
Έχοντας ικανοποιητικά παραδείγματα «απραξίας» απέναντι στο περιβάλλον μας, ας αναλογιστούμε το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, που για το 2017 είναι η «επανασύνδεση των ανθρώπων με τη φύση». Που όπως μας ενημερώνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πρόκειται για ένα κάλεσμα να βγούμε έξω, να δούμε πόσο κοντά είμαστε στη φύση και να την αισθανθούμε, ώστε να εμπεδώσουμε την ανάγκη προστασίας της.
Τι περιμένουμε λοιπόν; Μόνο οι πράξεις, και όχι τα λόγια, έχουν σημασία σ΄ αυτή τη ζωή. Και σε κάθε πτυχή της. Με το περιβάλλον να έχει ανάγκη τώρα περισσότερο από ποτέ την έμπρακτη προστασία μας.
Ώστε η πρώιμη υπονόμευση να μετατραπεί σε εποικοδομητική ευαισθησία.
Κλωντ Μονέ, Ίριδες στον κήπο του Μονέ στο Ζιβερνί, 1900, Μουσείο Ορσέ, Παρίσι
Αθηνά Κοροβέση
(Η Αθηνά Κοροβέση είναι διεθνολόγος. International Relations | MSc. in European Studies)
