Πηγή φωτογραφιών: Wikipedia

Οι Ιωαννίτες έχοντας ζήσει μεγάλο διάστημα στην Ανατολή είχαν επηρεαστεί από τις δοξασίες και τις παραδόσεις του Ισλάμ αλλά και από τη μαγεία. Δύο χρόνια μετά την εγκατάστασή τους στη Ρόδο,  άρχισε η μεγάλη δίωξη του τάγματος των Ναϊτών στη Γαλλία (όπου είχαν καταφύγει) με διαταγή του βασιλιά Φίλιππου Δ’ και με απόφαση του Πάπα. Το τάγμα διαλύθηκε (1312) ως αιρετικό και όλη η περιουσία του δόθηκε στους Ιωαννίτες. Επίσης αρκετοί Ναΐτες εισχώρησαν στο τάγμα των Ιωαννιτών. Μαζί λοιπόν με την περιουσία των Ναϊτών, οι Ιωαννίτες κληρονόμησαν και αρκετά στοιχεία από την αποκρυφιστική τους παράδοση. Ο τελευταίος Μάγιστρος των Ναϊτών De Molay με μυστικό διάταγμα είχε ορίσει ως διαδόχους  του τάγματος τους Ιωαννίτες.

Πολλά έχουν λεχθεί σχετικά με το μυστικό που κατείχαν οι Ναΐτες, οι εικασίες  ποικίλουν. Πολλοί μίλησαν για την Κιβωτό της Διαθήκης που ανακάλυψαν οι ιππότες στο ναό του Σολομώντα μέσα σε μία κρύπτη. Άλλοι μίλησαν για το ιερό δισκοπότηρο και άλλοι για κάποιο μυστικό που αναφέρεται στα απόκρυφα ευαγγέλια σχετικά με τους απόγονους του Χριστού  και της Μαγδαληνής στη γαλλική δυναστεία των Μεροβίγγειων βασιλιάδων. Οι Ιωαννίτες λοιπόν κληρονόμησαν κάποια μυστική πληροφορία και φρόντισαν να την φυλάξουν και να διαιωνίσουν το μυστικιστικό και αποκρυφιστικό πνεύμα με τελετουργικά πρωτόκολλα. Μέσα στο κάστρο της Ρόδου πήρε σάρκα και οστά ο δυτικός μυστικισμός και όλες οι εκφάνσεις του.

Ξεχωριστή θέση κατέχει η Οδός των Ιπποτών η οποία ενώνει την κεφαλή του Τάγματος, το παλάτι των Μεγάλων Μαγίστρων με την εκκλησία της Παναγιάς του κάστρου (τον καθεδρικό ναό των ιπποτών). Σε αυτό το μεσαιωνικό δρόμο μπορεί κανείς να δει τους θυρεούς των ιπποτών, τα οικόσημα των γλωσσών του Τάγματος στα καταλύματά τους και μία σειρά από σύμβολα τα οποία αντιπροσώπευαν μία σειρά από νοήματα. 

Ο μέγας μάγιστρος και το Ανώτατο Συμβούλιο των Ιωαννιτών τον 14ο αιώνα

Σταυρός του τάγματος τον 14ο αιώνα

Στο κάστρο της Ρόδου στον όροφο του νοσοκομείου των ιπποτών που σήμερα είναι μουσείο υπάρχουν μαρμάρινες πλάκες που συμβολίζουν τους φύλακες της απαγορευμένης γνώσης. Κατά τον ερευνητή Νικόλαο Κουμαρτζή σε μία από αυτές εικονίζεται ένα πλάσμα με σώμα λιονταριού, πόδια αρπαχτικού πουλιού και φτερά αγγέλου. Στο κεφάλι του φέρει φωτοστέφανο και κρατάει ένα στύλο με έναν σταυρό στην κορυφή. Ένα ανοιγμένο βιβλίο υπάρχει ανάμεσα στα γαμψά νύχια των ποδιών του, πιθανότατα συμβολίζει το βιβλίο γνώσης. Γίνεται αμέσως φανερό ότι η γνώση είναι απαγορευμένη. Σε ένα άλλο γλυπτό εικονίζεται το ίδιο υπερφυσικό πλάσμα και στα δεξιά του υπάρχει ο θυρεός ενός Ιππότη του Τάγματος. Η οικογένεια του συγκεκριμένου θυρεού ίσως ήταν ο φύλακας της απαγορευμένης γνώσης. Τα σύμβολα και οι θυρεοί των ιπποτών ποτέ δεν είχαν διακοσμητικό χαρακτήρα αλλά συμβολικό και πάντα έκρυβαν κάποιο νόημα.

Όπως αναφέρει ο Νικόλαος Κουμαρτζής στο βιβλίο του Κάστρα και Θρύλοι στην Ελλάδα  κάθε χρόνο πραγματοποιείται στο κάστρο της Ρόδου μια διεθνής συνάντηση  από όλη την Ελλάδα των ιπποτών της Μάλτας με ιππότες του Ελευθεροτεκτονισμού. Σήμερα οι Ιωαννίτες ιππότες είναι οι ιππότες της Μάλτας, οι οποίοι συνέχισαν κάτω από το ίδιο τάγμα με άλλο τίτλο. Πιθανόν να υπάρχει μέσα στο τάγμα μια οικογένεια με το καθήκον να προστατεύσει κάποιο μυστικό ή κάποια απαγορευμένη γνώση. Το τάγμα των Ιωαννιτών ιπποτών παρέμεινε στη Μάλτα μέχρι το 1798 όταν ο Ναπολέοντας κατέλαβε το νησί. Κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης απεσταλμένοι του τάγματος ήρθαν σε διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση για την επιστροφή τους στο Αιγαίο. Από το 1830 εγκαταστάθηκαν στη Ρώμη και ασχολούνται με την περίθαλψη ασθενών μέχρι σήμερα όπως στο ξεκίνημά τους. Επίσης διατηρούν νοσοκομεία σε πολλές χώρες όπως η Αγγλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία κ.ά.  

Απόσπασμα από άρθρο για τους Ιωαννίτες Ιππότες στο περιοδικό Science illustrated (Σεπτέμβριος 2011).

Κατερίνα Κοφφινά