Ως Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης, ανακηρύχθηκε η «Αρχαία Ελιά Καβουσίου», στη θέση «Αζοριά» Καβουσίου του Δήμου Ιεράπετρας.
Η απόφαση της συντονίστριας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ και πλέον το φυσικό μνημείο προστατεύεται και θεσμικά.
Η θεσμική κατοχύρωση της αρχαίας ελιάς καθώς και του δημοτικού αγροτεμαχίου-ελαιώνα έκτασης ενός στρέμματος, που αποτελεί τη ζώνη προστασίας του μνημείου της φύσης, έχει ως στόχο τη διατήρηση και προστασία του μοναδικού αυτού μάρτυρα της αγροτικής ιστορίας και παράδοσης του Καβουσίου καθώς και την ανάδειξη της περιοχής σε επισκέπτες και ερευνητές.
Για την ευόδωση των στόχων, η απόφαση της Συντονίστριας ορίζει αναλυτικά το πλαίσιο των επιβαλλόμενων ενεργειών, όρων και προϋποθέσεων, των απαιτούμενων έργων και δράσεων καθώς και των συνεργειών για τη διαχείριση και προστασία του Διατηρητέου Μνημείου.
Επίσης, διασφαλίζεται η απρόσκοπτη πρόσβαση και η παροχή πληροφόρησης στον προστατευόμενο χώρο, η διασύνδεση με αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής του Καβουσίου και ο τακτικός φυτοϋγειονομικός έλεγχος και η παρακολούθηση της καλής κατάστασης του δέντρου και της περιβάλλουσας βλάστησης.
Σύμφωνα με την Ειδική Περιβαλλοντική Έκθεση την οποία υπέβαλλε ο Δήμος Ιεράπετρας στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση για την κήρυξη της αρχαίας ελιάς Καβουσίου ως Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης, τόσο η Δημοτική και η Τοπική αρχή όσο και ο Πολιτιστικός Σύλλογος και οι κάτοικοι της περιοχής έχουν θέσει σε υψηλή προτεραιότητα την προστασία και ανάδειξη του μοναδικού αυτού φυσικού στοιχείου, η ηλικία του οποίου εκτιμάται στα 3.250 έτη και τοποθετείται στη διάρκεια της Μετανακτορικής μινωικής εποχής (1350-1100 π.Χ.).
Σήμερα η αρχαία ελιά Καβουσίου έχει συνολικό εμβαδό κόμης 112 τετραγωνικά μέτρα, ύψος περίπου εννέα μέτρα και περίμετρο κορμού (στη βάση του) 21 μέτρα, ο οποίος έχει έντονο ανάγλυφο και ιδιαίτερη αισθητική μορφολογία.
Η ελιά αυτή αποτελεί ένα φυσικό μνημείο και είναι η αρχαιότερη ελιά στον κόσμο. Μάλιστα είναι μπολιασμένη σε άγριο υποκείμενο, αποτελώντας το αρχαιότερο δείγμα μπολιάσματος ανά την υφήλιο.
Υπενθυμίζεται ότι στην περιοχή της Ιεράπετρας δραστηριοποιείται η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚοιΝΣΕΠ) «Επτάστικτος», η οποία εδώ και τρία χρόνια «τρέχει» ένα πρόγραμμα ελαιοσυλλογής από υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα. Μάλιστα, σε δημοπρασία η οποία πραγματοποιήθηκε τον περασμένο χειμώνα, μία συσκευασία μισού λίτρου είχε φτάσει την τιμή των 510€.
΄Σημειώνεται ότι το 2016 είχαν εξαχθεί 55 λίτρα ελαιολάδου από υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα, το 2017 είχαν εξαχθεί 350 λίτρα και το 2018 εξήχθησαν 108 λίτρα.
Πηγή: pancreta.gr