φωτο αρχείου
Το πρωί της Δευτέρας, οι δηλώσεις του υπουργού Οικονομίας κ. Χρήστου Σταϊκούρα για τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακίνητων περιουσιών ξεσήκωσαν αντιδράσεις. Υποτίθεται ότι οι εν λόγω ρυθμίσεις θα επιτρέψουν δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών επί της ακίνητης περιουσίας, μέσω του ΕΝΦΙΑ. Οι αμφιβολίες όμως είναι πολλές.
Το νέο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξιών ακινήτων αποτελείται πλέον από 13.808 ζώνες αντιπροσωπεύοντας το 98% του πληθυσμού από 85% που ήταν μέχρι πριν τη μεταρρύθμιση, καθώς πολλές περιοχές της Επικράτειας ήταν εκτός συστήματος. Η μέση αύξηση στις 13.808 ζώνες ανέρχεται στο 8%.
Όπως ανακοίνωσε ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών Χρ. Τριαντόπουλος:
• στο 55% των ζωνών έρχονται μέσες αυξήσεις 19,5%,
• στο 21% η μέση μείωση φτάνει το 14,7%, ενώ
• στο 24% των ζωνών οι τιμές παραμένουν αμετάβλητες.
Μιλώντας στο Tvxs η Δικηγόρος Αθηνών που ειδικεύεται στο εμπράγματο δίκαιο, Εύα Βέργαδου η νέα ρύθμιση «στην πραγματικότητα εντάσσει αρκετές περιοχές που ήταν εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών. Δεν υπήρχαν σε όλες τις περιοχές αντικειμενικές αξίες, οπότε κάθε φορά που έπρεπε να γίνει πχ μια μεταβίβαση και να υπολογιστεί ο φόρος γινόταν από την εφορία ας πούμε. Έπρεπε να γίνει ειδική εκτίμηση, ενώ πχ στην Αθήνα είναι ξεκάθαρο. Άρα εκεί ανεβαίνει η αξία. Αυτό αφορά περισσότερο την επαρχία. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό».
Τι συμβαίνει με τον ΕΝΦΙΑ
Εύλογα περιμένει κανείς ότι η αύξηση των αντικειμενικών αξικών θα επιφέρει και αύξηση του ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα αυτό δεν θα γίνει. Αντίθετα, μάλιστα, το υπουργείο δήλωσε ότι από το 2022 ίσως προχωρήσει σε μείωση 8% του ΕΝΦΙΑ και για μερικούς αυτό μπορεί να ισοφαρίσει τις αυξήσεις. Αυτό δημιουργεί ευφορία, αλλά ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα;
Μιλώντας στην εκπομπή Ώρα Ελλάδος στο OPEN ο φοροτεχνικός ο φοροτεχνικός Σπύρος Σταυρούλιας ξεκαθάρισε πως «όταν αυξάνεις την αντικειμενική αξία ενός ακινήτου αλλάζει και η κλίματα στον ΕΝΦΙΑ. Μια αύξηση 40% στην αντικειμενική αξία σημαίνει και αύξηση 70-80% στον ΕΝΦΙΑ». Πράγματι, η κα Βεργάδου νομίζει ότι μια μείωση 8%, που λέει η κυβέρνηση, δεν μπορεί να ισοφαρίσει τις αυξήσεις αν δεν γίνουν πολλές διορθωτικές κινήσεις.
«Δεν είναι μόνο ότι ανεβάζει απλά τις αντικειμενικές. Συμπαρασύρει μια σειρά φόρων, πχ με βάση τις αντικειμενικές υπολογίζονται ο φόρος μεταβίβασης, ο φόρος κληρονομίας, ο φόρος γονικής παροχής, αντίστοιχα έξοδα συμβολαίου στις πωλήσεις, αμοιβή συμβολαιογράφου κτλ.»
Αυτός είναι και ο λόγος που ακόμα και αν απορροφηθεί ο ΕΝΦΙΑ, δηλαδή δεν αυξηθεί, οι ιδιοκτήτες και πάλι δεν θα βγουν κερδισμένοι. Όπως λέει η Βεργάδου «κερδισμένοι δεν βγαίνουν, γιατί η αύξηση των αντικειμενικών αξιών συμπαρασύρει μια σειρά απο άλλους φόρους κι επιβαρύνσεις που συνδέονται με τα ακίνητα πέραν του ΕΝΦΙΑ». Αν απαριθμήσουμε τους φόρους τότε μιλάμε για 19!:
- Ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα από εκμίσθωση / δωρεάν παραχώρηση χρήσης ακινήτου: 3% επί αντικειμενικής αξίας
- Τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης επαγγελματικής στέγης
- Αντικειμενική δαπάνη (τεκμήριο) διαβίωσης
- Συμπληρωματικός φόρος επί συνόλου περιουσίας - αφορολόγητο ποσό 200.000 ευρώ. Φυσικά πρόσωπα: 1‰-1%. Νομικά πρόσωπα: 2,5‰-5‰
- Δημοτικό τέλος ακίνητης περιουσίας (κτίσματα και οικόπεδα): 0,25‰-0,35‰
- Φόρος ακίνητης περιουσίας υπεράκτιων εταιρειών: 15%
- ΦΠΑ στην αγορά νεόδμητων κτισμάτων και στην αντιπαροχή (επί της αξίας των κτισμάτων): 24%
- Φόρος μεταβίβασης/χρησικτησίας ακινήτων: 3%
- Επί του φόρου μεταβίβασης ακινήτων: α) δημοτικός φόρος 3% επί του ΦΜΑ, β) φόρος υπέρ Νομαρχιακών Ταμείων Οδοποιίας: 7% επί του ΦΜΑ
- Φόρος ανταλλαγής (συνένωσης οικοπέδων): 1,5%
- Φόρος διανομής ακινήτων: 0,75%
- Δημοτικός φόρος μεταβίβασης ακινήτων: 3% επί ΦΜΑ
- Αναλογικό τέλος μεταγραφής μεταβιβαστικών συμβολαίων
- Φόρος κληρονομιάς ή γονικής παροχής ακινήτων
- Φόρος δωρεάς ακινήτων
- Αναλογικό τέλος μεταγραφής δωρεών και γονικών παροχών
- Αναλογικό τέλος κτηματογράφησης προς το Ελληνικό Κτηματολόγιο
- Πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής ή διατήρησης αυθαιρέτων
- Εισφορές σε γη και χρήμα για ένταξη σε σχέδια πόλεων
Η «παγίδα» παλαιότητας
Στο άκουσμα των ανακοινώσεων από τον υπουργό, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία στην οποία μιλάει, από την πλευρά της, για δύο σημαντικές στρεβλώσεις του συστήματος εκτίμησης και φορολόγησης του ΕΝΦΙΑ.
Η πρώτη αφορά στον συντελεστή παλαιότητας καθώς οι «σημαντικές αυξήσεις τιμών ζώνης σε διάφορες περιοχές βασίστηκαν προφανώς σε εκτιμήσεις που έγιναν στην αμέσως προ κορωνοιού εποχή (2019 – αρχές 2020) αλλά κυρίως σε σημερινά συγκριτικά στοιχεία από συμβόλαια αγοραπωλησίας νέων ή υπό κατασκευή διαμερισμάτων νέων οικοδομών, που πρέπει να είναι υποχρεωτικά ενεργειακής κλάσης τουλάχιστον Α+, χωρίς την οποία θεωρούνται αυθαίρετες. Η επίτευξη της κλάσης αυτής απαιτεί να διαθέτουν ατομικές αντλίες θερμότητας, ενδοδαπέδια θέρμανση, εξωτερική μόνωση με θερμοπρόσοψη, παραγωγή του 65% ζεστού νερού από ανανεώσιμες πηγές και φωτοβολταϊκά συστήματα, με τεράστιο κατασκευαστικό κόστος που δικαιολογεί μεν τις παραπάνω τιμές ζώνης σε νεόδμητες κατοικίες, πλην όμως επιβάλλεται άμεση παρέμβαση στο Συντελεστή Παλαιότητας, ο οποίος απομειώνει σήμερα τις αξίες όλων των υπολοίπων οικοδομών».
Στην ανακοίνωσή της η ΠΟΜΙΔΑ χαρακτηρίζει «παγίδα» τη νέα διοικητική διάταξη – η οποία πρέπει να καταργηθεί άμεσα καθώς η «πολεοδομική τακτοποίηση έστω και ενός τ.μ., μηδενίζει την παλαιότητα και επαυξάνει την αξία ολοκλήρου του ακινήτου, φορολογώντας το ως νεόδμητο»
Συνεπώς ο μειωτικός Συντελεστής Παλαιότητας πρέπει να διπλασιαστεί τόσο ως προς τα ποσοστά, όσο και ως προς το χρόνο απομείωσης αξίας, διότι οι πραγματικές αξίες των παλαιοτέρων κτισμάτων, ήδη απαξιώνονται συνεχώς και προγραμματισμένα μέσω του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης και των νέων κάθε είδους αναγκαστικών προδιαγραφών, οδηγώντας τα παλαιότερα κτίρια στην απαξίωση και τελικά στην κατεδάφισή τους.
Τι συμβαίνει με τον συμπληρωματικό φόρο
Η δεύτερη στρέβλωση που πρέπει επειγόντως να αντιμετωπιστεί, κατά την ΠΟΜΙΔΑ, είναι ο συμπληρωματικός φόρος. «Η αύξηση των τιμών ζώνης χιλιάδων αστικών περιοχών της χώρας, χωρίς δραστική μείωση και του Συντελεστή Εμπορικότητας, που θα πυροδοτήσει εκθετικά πολλαπλάσιες αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ, θέτει επιτακτικά το ζήτημα της άμεσης κατάργησης του λεγόμενου «Συμπληρωματικού Φόρου» (συχνά πολλαπλάσιο από τον κύριο φόρο) που έχει υποχρεωθεί να καταβάλει η μεσαία τάξη ως ένα είδος ετήσιων «λύτρων» για να παραμένει ο κάθε ιδιοκτήτης εκτός κατάσχεσης των λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων του και δυνητικά και εκτός φυλακής.
»Ο δημοσιονομικός χώρος που θα προκύψει από την επέκταση της εφαρμογής τους σε περιοχές μεγάλης αξίας που ως τώρα ήταν στο απυρόβλητο, για χάρη των οποίων και επιβλήθηκε, θα πρέπει να αξιοποιηθεί για την κατά απόλυτη προτεραιότητα αποκατάσταση της αδικίας αυτής. Όλοι όσοι κόπτονται υπέρ της μεσαίας τάξης, οφείλουν να τερματίσουν άμεσα και χωρίς περιστροφές την ιδιότυπη αυτή «ομηρεία» των ιδιοκτητών εκείνων που μάτωσαν κυριολεκτικά τα τελευταία χρόνια να πληρώνουν τον Συμπληρωματικό Φόρο του ΕΝΦΙΑ…»
Αντιδράσεις από ΣΥΡΙΖΑ - ΚΙΝΑΛ
Μέχρι στιγμής, τα κόμματα που έχουν αντιδράσει στα κυβερνητικά μέτρα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ. Σε κοινή δήλωσή τους η τομεάρχης Οικονομικών, Έφη Αχτσιόγλου, και οι αναπληρωτές τομεάρχες, Κατερίνα Παπανάτσιου και Τρύφωνας Αλεξιάδης, της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία τόνισαν ότι «οι νέες αντικειμενικές αξίες ακινήτων που ανακοινώθηκαν σήμερα από την κυβέρνηση φέρνουν αυξήσεις κατά μέσο όρο 19,5% για το 55% των ζωνών στο σύνολο της επικράτειας, ενώ οι επιμέρους αυξήσεις που προκύπτουν είναι ακόμα μεγαλύτερες. Είναι προφανές ότι η αύξηση των αντικειμενικών αξιών θα επιβαρύνει σημαντικά τον ΕΝΦΙΑ σε χαμηλές και μεσαίες ιδιοκτησίες, καθώς και άλλους 20 φόρους και τέλη επί των ακινήτων».
Για το Κίνημα Αλλαγής «το πιο άμεσο όμως ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί τώρα από την κυβέρνηση, είναι αν το νέο σύστημα θα οδηγήσει ευάλωτους δανειολήπτες να τεθούν εκτός της έστω και ισχνής και προβληματικής προστασίας που προβλέπει ο νέος πτωχευτικός κώδικας».
Πηγή: tvxs.gr