Μια διεθνής ομάδα νομικών συμβούλων συνεργάζεται με τους εισαγγελείς στην ανακαταληφθείσα Χερσώνα της Ουκρανίας προκειμένου να συγκεντρωθούν στοιχεία για τα καταγγελλόμενα σεξουαλικά εγκλήματα των ρωσικών δυνάμεων, στο πλαίσιο της ευρύτερης έρευνας για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου.
Πρόκειται, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, για νομικούς συμβούλους της ομάδας Global Rights Compliance, μέλη της οποίας έχουν συμμετάσχει ενεργά σε πολλές από τις πιο προβεβλημένες υποθέσεις διεθνούς ποινικού δικαίου των τελευταίων δύο δεκαετιών, που αφορούσαν ισχυρισμούς για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου μεταξύ άλλων στη Βοσνία, την Κροατία, τη Ρουάντα, την Καμπότζη, τη Σιέρα Λεόνε, τη Μιανμάρ και τη Λιβύη.
Οι προσπάθειές τους αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης διεθνούς προσπάθειας για την υποστήριξη των ουκρανικών αρχών που να καταστήσουν τους Ρώσους υπεύθυνους για εγκλήματα που φέρονται να διέπραξαν κατά τη διάρκεια του σχεδόν δεκάμηνου πλέον πολέμου στην Ουκρανία.
Από τις πρώτες εβδομάδες της ρωσικής εισβολής, που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, είδαν το φως της δημοσιότητας καταγγελίες και μαρτυρίες για βιασμούς και σεξουαλικές κακοποιήσεις σε ολόκληρη την ουκρανική επικράτεια. Η Μόσχα, η οποία εμμένει στη ρητορική της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» έχει αρνηθεί τη διάπραξη εγκλημάτων πολέμου ή τη στοχοποίηση αμάχων, με το Κρεμλίνο να απορρίπτει τους ισχυρισμούς για σεξουαλική βία από τον ρωσικό στρατό στην Ουκρανία.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε στις 9 Δεκεμβρίου ότι η σχετική έκθεση του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σχετικά με τις ρωσικές επιθέσεις εναντίον αμάχων βασίζεται σε «φήμες και κουτσομπολιά», ενώ η Μόσχα έχει κατηγορήσει τις ουκρανικές δυνάμεις για βάναυσα αντίποινα εναντίον αμάχων που συνεργάστηκαν με τις ρωσικές δυνάμεις.
«Ήρθαμε εδώ για μια τριήμερη αποστολή για να στηρίξουμε το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα (OPG), και συγκεκριμένα την ομάδα που ερευνά τη σεξουαλική βία που σχετίζεται με τις συγκρούσεις», δήλωσε στο Reuters ο Τζούλιαν Έλντερφιλντ, ένας από τους νομικούς συμβούλους που συμμετείχαν στην επίσκεψη στη Χερσώνα, η οποία διήρκεσε από την Πέμπτη έως το Σάββατο.
Η στρατηγικής σημασίας Χερσώνα κατελήφθη από τις ρωσικές δυνάμεις για μήνες πριν την ανακαταλάβει ο ουκρανικός στρατός στις αρχές Νοεμβρίου, μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές ήττες της Μόσχας στον πόλεμο, επιφέροντας βαρύ πλήγμα στην εικόνα και το γόητρο του Βλαντιμίρ Πούτιν - ο οποίος μόλις τον Οκτώβριο την ανακήρυσσε με τρόπο πανηγυρικό ως έδαφος της Ρωσικός Ομοσπονδίας «για πάντα».
Βιομηχανικό κέντρο της Ουκρανίας κοντά στις εκβολές της Μαύρης Θάλασσας και με πληθυσμό 280.000 κατοίκων προ εισβολής, ήταν η μόνη περιφερειακή πρωτεύουσα που είχε καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις από την έναρξη του πολέμου. Οι ρωσικές δυνάμεις ολοκλήρωσαν την αναγκαστική απόσυρσή τους από την Χερσώνα στις 11 Νοεμβρίου μετά από σχεδόν εννέα μήνες κατοχής. Έκτοτε, το Κίεβο κατήγγειλε επανειλημμένα ρωσικά «εγκλήματα πολέμου» και «ωμότητες» στην περιοχή.
Ορισμένοι κάτοικοι που παρέμειναν κατά τη διάρκεια της ρωσικής κατοχής περιέγραψαν ότι κρατήθηκαν και βασανίστηκαν, επαναλαμβάνοντας τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν από Ουκρανούς σε όλη την επικράτεια που ανακτήθηκε από τις τοπικές δυνάμεις τους τελευταίους μήνες.
Για περισσότερα από 50.000 φερόμενα περιστατικά διεθνών εγκλημάτων έχει κάνει λόγο ο γενικός εισαγγελέας της Ουκρανίας, ανάμεσά τους εκατοντάδες υποθέσεις φερόμενων εγκλημάτων πολέμου, γενοκτονίας και σεξουαλικών επιθέσεων, ορισμένες από τις οποίες θα μπορούσαν να «φτάσουν» στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Τον Απρίλιο, ο ΟΗΕ ζήτησε ανεξάρτητη έρευνα για σεξουαλική βία στην Ουκρανία, μετά από ισχυρισμούς ότι ρωσικά στρατεύματα είχαν διαπράξει τέτοια εγκλήματα σε κατεχόμενες περιοχές της χώρας. Μέχρι τις 3 Ιουνίου, ο ΟΗΕ είχε λάβει αναφορές για 124 καταγγελίες για σεξουαλική βία που σχετίζεται με συγκρούσεις σε ολόκληρη την Ουκρανία.
Ο βιασμός συνιστά έγκλημα πολέμου σύμφωνα με τις Συμβάσεις της Γενεύης που θεσπίζουν διεθνή νομικά πρότυπα για τη διεξαγωγή ένοπλων συγκρούσεων. Το Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου καθορίζει τον βιασμό ως έγκλημα πολέμου, ως ένα αυτόνομο έγκλημα τόσο στις διεθνείς όσο και στις εγχώριες ένοπλες συγκρούσεις.
Ο Σερχίι Ντορόσιν, αναπληρωτής επικεφαλής του τμήματος ερευνών της εθνικής αστυνομίας στην Κριμαία και τη Σεβαστούπολη, δήλωσε στο Reuters ότι η μονάδα έχει ανακρίνει περίπου 70 άτομα μέχρι στιγμής. Πολλοί από αυτούς δήλωσαν ότι είχαν κρατηθεί σε έως και 10 κέντρα κράτησης στην περιοχή της Χερσώνας κατά τη διάρκεια της ρωσικής κατοχής. Πρόσθεσε ότι «περισσότεροι από τους μισούς δήλωσαν ότι είχαν υποστεί διάφορες μορφές σεξουαλικής βίας, ενώ είναι πιθανό να υπάρξουν πολλοί ακόμη μάρτυρες».
Στα τέλη Νοεμβρίου, διεθνής ποινικολόγος που συνδράμει τις έρευνες του Κιέβου για εγκλήματα πολέμου, ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν αποδείξεις ότι οι Ρώσοι διοικητές σε αρκετές περιπτώσεις γνώριζαν για τη σεξουαλική βία από τα ρωσικά στρατεύματα στην Ουκρανία «και σε ορισμένες περιπτώσεις την ενθάρρυναν ή ακόμη και την διέταζαν».
Ο Βρετανός δικηγόρος Γουέιν Τζόρντας δήλωσε στο Reuters ότι σε ορισμένες περιοχές βόρεια του Κιέβου, όπου οι έρευνες έχουν προχωρήσει περισσότερο, ορισμένες από τις σεξουαλικές βιαιοπραγίες αφορούσαν ένα επίπεδο οργάνωσης από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις που «μιλάει για σχεδιασμό σε πιο συστηματικό επίπεδο».
Ο Ντορόσιν πρόσθεσε ότι η Χερσώνα διαφέρει από το Κίεβο -όπου οι ερευνητές ήταν πιο δραστήριοι μέχρι τώρα- επειδή ήταν υπό ρωσική κατοχή για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. «Υπήρχαν καλά εδραιωμένες εγκαταστάσεις προσωρινής κράτησης, οι λεγόμενοι "θάλαμοι βασανιστηρίων", όπου καθημερινά μπορούσαν να μεταφερθούν έως και 30-40 άτομα. Δηλαδή, εδώ γινόταν μαζική δουλειά. Φυσικά, δεν τηρούσαν κανέναν νόμο, σύμβαση και καταστατικό», είπε χαρακτηριστικά.
Πηγή: tvxs.gr