Το καλοκαίρι του 1816, έπειτα από την προτροπή του Λόρδου Μπάιρον να γράψει ο καθένας από την παρέα τους μια ιστορία για φαντάσματα, η Mary Shelley έγραψε την κλασική πλέον ιστορία του Φράνκενσταϊν (Frankenstein, or the modern Prometheus). Η ατίθαση φαντασία και το ανήσυχο πνεύμα της δεκαεννιάχρονης Shelley εξυφαίνουν το μύθο του Φράνκενσταϊν, σε ένα από τα περισσότερο μεταφρασμένα μυθιστορήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Ένας φιλόδοξος νεαρός επιστήμονας επιχειρεί με τη βοήθεια των επιστημών και της αλχημείας να δημιουργήσει ζωή από το μηδέν. Τα πειράματα του τον απομονώνουν κι πλήρης σύγχυση επέρχεται στον ψυχισμό του όταν αντικρίζει τη φρικιαστική μορφή του δημιουργήματος του. Η αλλόκοτη όψη του «τέρατος» αρχικά προξενεί θλίψη στο ίδιο το δημιούργημα, που επιδιώκει να αποδιώξει τη μοναχικότητα του κι να ενσωματωθεί στην κοινωνία. Οι προσπάθειες του όμως αντικρούονται με μένος μόλις η τρομακτική του μορφή γίνεται αντιληπτή. Ως αποτέλεσμα των δεινών που περνάει ξεκινά ένα κύκλο εκδίκησης με αποδέκτη τον Φράνκενσταϊν, με μοναδική λύση την εκπλήρωση της απαίτησης του – ένα δημιούργημα για να τον συντροφεύει. Ένας φαύλος κύκλος εγκλημάτων κι εκδικητικότητας φέρνει τον Φράνκενσταϊν σ’ ένα αδιάκοπο κυνηγητό ως τον Αρκτικό κύκλο.
Το γοτθικό αυτό μυθιστόρημα είναι γραμμένο σε μορφή επιστολών, συνδυάζει επιστημονική φαντασία με στοιχεία τρόμου κι οι περιγραφές των τοπίων και των φυσικών φαινομένων είναι γλαφυρές. Οι τρεις αφηγητές της ιστορίας -καπετάνιος Γουόλτον, Φράνκενσταϊν κι Πλάσμα- δίνουν διαφορετικές οπτικές, εναλλάσσονται χαρίζοντας αγωνία αλλά κι απαντήσεις. Η δίνη του δημιουργού που δε μπορεί να καθυποτάξει το δημιούργημα του φτάνει στο γκροτέσκο. Εξερευνούνται τα όρια της ανθρώπινης φύσης και της επιστημονικής ηθικής. Τα ερωτηματικά που εγείρονται σχετικά με την ευθύνη της δημιουργίας κι των πειραματισμών, ή αντίστοιχα την αποποίηση της ευθύνης, φτάνουν ως τις μέρες μας.
Μήπως σου ζήτησα, Δημιουργέ, απ’τον πηλό μου
Άνθρωπο να με πλάσεις; Μήπως εγώ σε ικέτεψα
Από το σκοτάδι να με βγάλεις;
Τζον Μίλτον, Ο απολεσθείς παράδεισος
Πηγή: pancreta.gr