Δημοσιεύτηκε
Ο πόνος πουλάει, είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός. Πουλάει και τα κέρδη είναι πολλά. Όχι προς αντιμετώπισή του, αλλά εκμεταλλευόμενος τη συγκίνηση που μπορεί να προσφέρει σε όσους έχουν απομείνει με ανθρώπινη συνείδηση.
Χρόνια τώρα παρακολουθούμε στα ΜΜΕ την εμπορευματοποίηση του πόνου να ανθεί ως επιχειρηματικό σχέδιο για μεγάλα κέρδη. Στα ΜΜΕ έχει τη μορφή της τηλεοπτικής φιλανθρωπίας αλλά δεν παύει να είναι στυγνό, κυνικό και απροκάλυπτο εμπόριο πόνου. «Πακέτα» σου υπόσχονται να σε ξαναφέρουν σε επαφή με ανθρώπους με τους οποίους χάθηκες κάτω από τραγικές κοινωνικές συνθήκες κι εντελώς ξαφνικά εκατοντάδες μάτια κλαίνε γοερά προσφέροντας κέρδη ασύγκριτα μεγαλύτερα από την πιο καλοσχεδιασμένη διαφήμιση/προώθηση προϊόντος.
Όλοι θυμόμαστε την αιματηρή επίθεση τζαχαντιστών στο Παρίσι που σφράγισε το τέλος του 2015. Ο ιδιοκτήτης της πιτσαρίας Casa Nostra, στην οποία πέντε άνθρωποι έπεσαν νεκροί από πυροβολισμούς τζιχαντιστή, πούλησε το βίντεο από την κάμερα ασφαλείας που μαγνητοσκόπησε την επίθεση, για 50.000 ευρώ στη Daily Mail. Πόνος και δημοσιότητα συνεργάστηκαν κι ένα βιντεάκι ακόμη ήταν αρκετό για την εξαγωγή του ίδιου συμπεράσματος.
Ο πόνος που πωλείται στα ΜΜΕ έχει δύο μορφές. Είτε προσφέρεται ρεαλιστικά σαν ντοκιμαντέρ, είτε προβάλλεται σαν ενημέρωση για κακουχίες και ανθρώπινα δεινά, όπως οι πόλεμοι, οι φυσικές καταστροφές, η φτώχεια. «Και στις δυο περιπτώσεις η κυρίαρχη εικόνα, ακόμη κι όταν συνοδεύεται από τον λόγο, γίνεται ο ιμάντας μεταφοράς του μηνύματος του πόνου. Ο πομπός είναι ο άνθρωπος που υποφέρει, το «θύμα». Εκτίθεται «δημόσια», μεταφέροντας την προσωπική του κατάσταση στον τηλεθεατή-καταναλωτή, που καλείται να βιώσει τη «συγκίνηση», μέσω του θεάματος, ενώ η τηλεοπτική παραγωγή δεν αφήνει τίποτε στην τύχη του: Η απεικόνιση του πόνου, δεν έχει σκοπό την ενημέρωσή του αλλά την ψυχαγωγία του.» (Άννα Παναγιωταρέα)
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο λειτουργεί το εμπόριο του πόνου και εκτός των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Ποιους άλλους να πρωτοπιάσεις; Ποιους από όλους τους εμπόρους αυτού; Εκείνους που λειτουργούν ως «ταξιδιωτικά γραφεία» δυστυχίας; Εκείνους, εννοώ, που προσφέρουν πρακτικά ένα «εισιτήριο» για την Ευρώπη των θαλασσών που πνίγουν ατυχείς μετανάστες. Έχει βουίξει ο τόπος ότι οργανωμένα δίκτυα «μεταφοράς» μεταναστών θησαυρίζουν σε βαθμό που υπερπερισσεύει πλούτος ώστε να προορίζεται για λαδικό στις αρχές που ηθελημένα αδιαφορούν.
«Ατζέντηδες» με αδρή μίζα μεσολαβούν για ασφαλή μετάβαση στον άλλο κόσμο, με αντάλλαγμα κάποια χιλιάρικα δολάρια στους επικεφαλής των κυκλωμάτων. Ξενοδοχεία των χωρών που μεσολαβούν μέχρι τη χώρα υποδοχής, που μέχρι πρότινος κυνηγούσαν τουρίστες, τώρα στιβάζουν μετανάστες σε ένα δωμάτιο για λίγα δολάρια. Επικερδής επιχείρηση για μια τέτοια εποχή! Μία ολόκληρη βιομηχανία, η τουριστική βιομηχανία, στηρίζεται πλέον στη δυστυχία άλλων ανθρώπων.
Ο πόνος αποτελεί μεγάλη μπίζνα, πόσο μάλλον δε αν ουσιαστικά μεταμφιέζεται σε «ελπίδα»! Η «ελπίδα» αυτή, όμως, δείχνει καλύτερη με τα κατάλληλα αξεσουάρ. Κάτι σαν κόσμημα-τσάντα-παπούτσι. Καταστήματα τουριστικών ειδών στη Σμύρνη, που αποτελεί και βασικό πέρασμα για τις ακτές της Ελλάδας για χιλιάδες πρόσφυγες, αναπροσάρμοσαν το εμπορευμά τους, αντικαθιστώντας το με σωσίβια, φουσκωτές λέμβους και χρήσιμα αξεσουάρ ταξιδίου σε βάρκα! Πλανόδιοι πωλητές πουλούν ειδικά μπαλόνια μέσα στα οποία κάθε πρόσφυγας στη βάρκα θα μπορεί να μεταφέρει μικρά προσωπικά του αντικείμενα έτσι ώστε να μην βραχούν.
Η πώληση σωσιβίων αποδείχθηκε σοφή επιχειρηματική κίνηση αφού εκατοντάδες σωσίβια πωλούνται καθημερινά. Επίσης κυκλοφόρησαν καινούρια σχέδια και μεγέθη, προσαρμοσμένα στα μεγέθη μωρών και παιδιών. Φαντάσου εκείνα τα πορτοκαλί πλαστικά γιλέκα που συνηθίσαμε να βλέπουμε στα ρεπορτάζ με τους πνιγμένους στις μεσογειακές ακτές και σκέψου τα να πωλούνται σε βιτρίνα ή να είναι φορεμένα σε πλαστικές κούκλες βιτρίνας έξω από αυτά τα τουριστικά καταστήματα. Δεν είναι τρομακτικό το πού μπορεί να φτάσει η αποκτηνωμένη μας ανάγκη για κέρδος;
Το ανθρώπινο δράμα πουλάει όσο τίποτα άλλο. Ιδίως αν αγγίζει τα όρια της τραγωδίας. Μέχρι πρότινος, την κορυφή στις «πωλήσεις» της κοινωνικής πραγματικότητας κατείχε το κίτρινο κουτσομπολιό, τα πρωινάδικα και οι σχολιαστικές τους δεξιότητες, τα ρομάτζα επωνύμων, οι γεννήσεις διάσημων μωρών-κληρονόμων και διάφορα τέτοια. Η αγορά φαίνεται ότι μπούχτισε από fake χαμόγελα και έκανε στροφή στα αληθινά δάκρυα. Πιο αληθινά δεν γίνεται όμως! Ένα είναι σίγουρο. Ο ανθρώπινος πόνος αποτελεί εμπορεύσιμο αγαθό αποκλειστικά και μόνο εξ’ αιτίας του γεγονότος ότι εμείς συνεχίζουμε να επιθυμούμε να τον αγοράζουμε.
